*

Ngày 01 tháng Tám 2025 đánh dấu tròn 5 năm thực thi Hiệp định Thương mại tự do EU-Việt Nam (EVFTA). 5 năm sau, EVFTA vẫn là một mối quan hệ đối tác mạnh mẽ, đầy tham vọng và cùng có lợi, mang lại nhiều kết quả, thúc đẩy chuyển đổi và mở đường cho sự hợp tác sâu rộng hơn giữa EU và Việt Nam.

Dấu mốc kỷ niệm 5 năm là cơ hội để nhìn lại tiến bộ đạt được, thừa nhận những thách thức và hướng tới tương lai với tham vọng phát huy hết tiềm năng của hiệp định này.

Một FTA hàng đầu và đầy tham vọng cho mối quan hệ đối tác chiến lược và đáng tin cậy

EVFTA là FTA đầu tiên của EU với một nền kinh tế hàng đầu ở Nam và Đông Nam Á (nếu không tính Singapore). Đây cũng là một trong những hiệp định thương mại tham vọng nhất của EU với một nền kinh tế mới nổi, xóa bỏ 99% thuế quan. Ngoài việc giảm thuế quan, EVFTA còn cung cấp một khuôn khổ pháp lý và kinh tế vững chắc, hỗ trợ tăng trưởng, khuyến khích đầu tư và thúc đẩy lợi ích chung cho cả hai bên.

EVFTA đã vượt qua thử thách của thời gian và chứng minh được sức mạnh, chống chịu tốt trước những thách thức toàn cầu lớn như đại dịch COVID-19, sự vi phạm sự toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia khác, những bất ổn địa chính trị hiện nay. Hiệp định này là biểu tượng rõ ràng cho cam kết của EU về một nền thương mại mạnh mẽ, có sức chống chịu tốt và dựa trên luật lệ với một đối tác quan trọng trong ASEAN của EU.

Kết quả ấn tượng trong 5 năm – nhưng cần cân bằng

Các số liệu về thương mại và đầu tư cho thấy tầm quan trọng và thành công của Hiệp định: kể từ khi EVFTA có hiệu lực vào ngày 01 tháng Tám 2020, thương mại hàng hóa đã đạt hơn 64 tỷ euro vào năm 2024. Thương mại dịch vụ đã tăng lên 8,4 tỷ euro. Đầu tư của EU cũng tăng lên 10,7 tỷ euro.

Việc tận dụng tối đa EVFTA là một điểm khởi đầu rõ ràng. Điều này có nghĩa là việc thực thi rất quan trọng: cần phải giải quyết những rào cản còn lại để tiếp cận được ưu đãi thực sự cho hàng xuất khẩu và đầu tư của EU. Và chúng ta cũng nên tránh đưa ra những rào cản mới đi ngược lại tinh thần của FTA này, vì chúng có nguy cơ làm suy yếu lợi ích của việc xóa bỏ thuế quan.

Nhờ EVFTA, Việt Nam đã nâng cao năng lực cạnh tranh so với các nước láng giềng, những nước hiện đang nỗ lực để theo kịp những lợi ích mà họ thấy ở Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU. Bên cạnh việc xóa bỏ thuế quan, EVFTA còn tạo động lực cho FDI (từ trong và ngoài EU) khi Việt Nam trở thành điểm đến ngày càng hấp dẫn để đầu tư và tiếp cận thị trường EU, đồng thời đóng góp vào sự phát triển của đất nước.

Các doanh nghiệp EU cần một môi trường minh bạch, khả đoán và thân thiện để đầu tư và phát triển hơn nữa tại Việt Nam và cùng với Việt Nam. 

Chúng tôi đang bắt đầu thấy những tiến bộ ở lĩnh vực dược phẩm, quy trình phê duyệt thuốc mới đang được đẩy nhanh hơn. Đây là tin tốt cho các bệnh nhân Việt Nam và cả các công ty châu Âu, là những đối tác sẽ mang đến những loại thuốc mới, tiên tiến và an toàn từ EU mà cho đến nay vẫn chưa có mặt tại Việt Nam. Chúng tôi hy vọng sẽ thấy những cải thiện tương tự trong các lĩnh vực khác.

Cải cách hành chính của Việt Nam hướng đến mục tiêu nâng cao hiệu quả và năng suất kinh doanh. Việc phê duyệt nhanh chóng cũng sẽ rất quan trọng đối với việc nhập khẩu nông sản thực phẩm từ EU vào Việt Nam. Điều này hoàn toàn khả thi vì các tiêu chuẩn an toàn và sức khỏe cao nhất của EU sẽ hoàn toàn đảm bảo sự an tâm cho Việt Nam và người tiêu dùng Việt Nam.

Đối với EU, việc thực hiện hiệu quả chương Thương mại và Phát triển Bền vững là một phần cốt lõi của EVFTA. Điều này áp dụng cho mọi khía cạnh của tính bền vững, dù là về lao động, khí hậu hay môi trường.

Tôi đã thấy được sự sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề nhanh chóng và hiệu quả của Việt Nam. Điều này rất quan trọng trong những thời điểm như hiện nay, bởi vì một mối quan hệ đối tác cân bằng và tương hỗ sẽ mang lại lợi ích cho cả hai bên và đặt nền tảng cho sự hợp tác và tăng trưởng kinh tế trong tương lai.

Khai phá tiềm năng toàn diện của EVFTA

EU và Việt Nam ủng hộ thương mại cởi mở và dựa trên luật lệ. Mọi nỗ lực chúng ta có thể làm nhằm giúp EVFTA được thực thi đầy đủ và hiệu quả đều góp phần củng cố uy tín đối với các cam kết của chúng ta. Với EVFTA, chúng ta duy trì tính cởi mở, ổn định và khả năng dự đoán cao. Chúng ta mang đến nhiều lựa chọn và không gian cho các doanh nghiệp.

Chúng tôi hiểu rằng doanh nghiệp cần sự rõ ràng và tính khả đoán trước khi đưa ra quyết định đầu tư dài hạn. Và bởi vì doanh nghiệp luôn có lợi ích trong sự thành công của Việt Nam, hàng năm, EuroCham Việt Nam đều chia sẻ những hiểu biết sâu sắc nhất về những thay đổi nào sẽ tạo ra sự khác biệt thực sự lớn cho doanh nghiệp, đồng thời giúp Việt Nam đạt được tăng trưởng, phát triển và những tham vọng công nghệ của mình. Điều này không chỉ định hướng cho chúng tôi khi thực hiện EVFTA mà còn giúp chúng tôi nhìn về tương lai.

Chúng ta nhìn thấy tiềm năng phát triển hơn nữa trong nhiều lĩnh vực. Điều này sẽ phụ thuộc nhiều vào vị thế mà chúng ta mong muốn Việt Nam đạt được trong 5 hoặc 10 năm tới. Do đó, dịp kỷ niệm 5 năm thực thi EVFTA không chỉ là thời điểm để nhìn lại, mà còn là thời khắc để hướng tới những cơ hội tương lai dành cho Việt Nam, và doanh nghiệp EU tại Việt Nam.

Hợp tác vì sự chuyển đổi của Việt Nam – một nghị trình thương mại hướng tới tương lai

EVFTA không phải là bước cuối cùng – mà là nền tảng. EU và Việt Nam nên cùng nhau tìm hiểu sâu hơn về hợp tác trong các lĩnh vực chiến lược, bao gồm cả bán dẫn và mạng lưới truyền thông kỹ thuật số, nguyên liệu thô quan trọng và năng lượng tái tạo, vận tải và hậu cần, cùng nhiều lĩnh vực khác, với mục tiêu chung là tăng cường khả năng chống chịu và đa dạng hóa của nền kinh tế.

Việt Nam đang thực hiện cải cách hành chính sâu rộng và đặt ra nhiều tham vọng cao về kinh tế, phát triển và cải cách. Điều này sẽ giúp Việt Nam nâng cao hiệu quả hoạt động, huy động các nguồn lực tăng trưởng mới, tăng năng suất và thu hút thêm nhiều nhà đầu tư châu Âu. Mục tiêu là tạo ra cơ hội trong các lĩnh vực mới và đưa công nghệ hiện đại vào Việt Nam. Đồng thời, đầu tư quốc tế và trong nước cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng và đổi mới sáng tạo.

EU là đối tác đáng tin cậy, an toàn và chất lượng cao để hỗ trợ Việt Nam trong tất cả những thay đổi này, trong quá trình chuyển đổi xanh, phát triển cơ sở hạ tầng và năng lượng, nền kinh tế số và những tham vọng trong các lĩnh vực công nghệ cao. Các doanh nghiệp EU sẵn sàng đóng góp với tư cách là đối tác an toàn, đáng tin cậy và có uy tín cho các dự án chiến lược của Việt Nam.

Việc nâng cấp mối quan hệ EU-Việt Nam sâu rộng hơn sẽ dựa trên và thúc đẩy việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả EVFTA, và do đó có thể trở thành thời điểm để thiết lập một nghị trình thương mại và đầu tư đầy tham vọng, mạnh mẽ và cân bằng đưa chúng ta tiến về phía trước.

Chúc mừng sinh nhật EVFTA!