Më 22 qershor, Shkupi ishte nikoqir i paradës së pestë të krenarisë të organizuar nën sloganin “të pabindur në mënyrë spektakolare”. Ky jubile i vogël i paradës së krenarisë në Shkup u zhvillua mes përshkallëzimit të gjuhës së urrejtjes kundër komunitetit LGBTIQ+ në rrjetet sociale dhe një mobilizimi të fortë mbarëkombëtar nga lëvizja kundër gjinisë.

Delegacioni i Bashkimit Europian në Maqedoninë e Veriut udhëhoqi pjesëmarrjen e #TeamEurope në marshim, duke nënvizuar kështu angazhimet e BE-së për barazi, gjithëpërfshirje dhe respekt për të drejtat e njeriut. Iniciativës së ambasadorit David Geer për të marshuar së bashku në paradë iu bashkuan ambasadorët e Gjermanisë, Spanjës dhe Lituanisë dhe shefi i zyrës së Bankës Europiane për Investime në Maqedoninë e Veriut.

Ambasadori Geer përgëzoi organizatorët e “Skopje Pride” të pestë duke thënë se ky përvjetor i pestë përfaqëson një arritje të shkëlqyer për komunitetin LGBTIQ+ dhe një festë të rëndësishme të diversitetit, barazisë dhe përfshirjes. “Të gjithë ata që marshojnë thjesht kërkojnë të drejta të barabarta me qytetarët e tjerë,” tha ambasadori Geer.

Në një video të shkurtër të filmuar me rastin e paradës së pestë të krenarisë në Shkup, ai iu referua edhe përvojave traumatike që anëtarët e komunitetit LGBTIQ+ hasin ndonjëherë gjatë fëmijërisë, brenda familjeve, në shkollë, në punë dhe në shoqëri në përgjithësi. Ai bëri thirrje për veprim për të adresuar këto sfida dhe solidaritet mes aktivistëve të të drejtave të shoqërisë civile, si dhe përgjigje efektive nga institucionet shtetërore në përgjigje të gjuhës së urrejtjes dhe frikësimit të anëtarëve të komunitetit LGBTIQ+ në Maqedoninë e Veriut.

“Është shumë e rëndësishme që të gjithë aktivistët të bashkohen dhe të punojnë si një për të mbështetur komunitetin. Unë jam veçanërisht i shqetësuar për rastet e gjuhës së urrejtjes dhe frikësimit që pamë në prag të krenarisë. Kjo duhet të ndalet. Këtu edhe autoritetet kanë një rol që të sigurohen që kjo lloj sjellje të mos tolerohet”, përfundoi Geer.

Në bazë të raporteve paraprake, në qendër të Shkupit u mblodhën rreth një mijë aktivistë, mbështetës të të drejtave të njeriut, anëtarë të bashkësisë diplomatike dhe qytetarë nga Maqedonia e Veriut dhe jashtë saj. Ata marshuan përgjatë itinerarit tashmë të krijuar, nga parlamenti deri në parkun e qytetit. Midis tyre ishte Irena Cvetkoviq, drejtoreshë e Koalicionit Margini, bashkë-organizatore e Shkupi Pride.

Ajo tha për redaksinë lokale ‘360 gradë’ se njerëzit nga komuniteti LGBTIQ+ në Maqedoninë e Veriut janë anëtarë të përgjegjshëm të shoqërisë që meritojnë trajtim reciprok.

“Komuniteti LGBTIQ+ ka qenë gjithmonë anëtar i përgjegjshëm i kësaj shoqërie. Ne i përmbushim detyrimet tona ndaj shtetit, por nuk na kthehet e njëjta gjë. Të drejtat tona nuk respektohen. Ky komunitet, i cili sidomos këtë muaj i është nënshtruar gjuhës radikale të urrejtjes në sferën publike, në mënyrë ende dinjitoze, me krenari, vjen, proteston e madje arrin të festojë e të argëtohet në fund”, tha ajo.

Në përgjigje të komenteve në rritje të gjuhës së urrejtjes kundër komunitetit LGBTIQ+, ambasadori Geer shprehu shqetësimet e tij në profilin e tij ‘X’ dhe bëri thirrje për veprime që do të sigurojnë trajtim të barabartë për të gjithë.

https://x.com/AmbassadorEU/status/1804604271515533720

Pavarësisht nga këto shqetësime, dhe falë organizimit të shkëlqyer dhe mbështetjes së sigurisë të ofruar nga Ministria e Brendshme e Maqedonisë së Veriut, parada e Krenarisë së Shkupit u zhvillua në mënyrë paqësore, pa asnjë incident fizik.

Marshimi u pasua nga një spektakël argëtues, i cili shfaqi një drag show dhe festë me disa nga DJ-të më të mirë vendas. Ishte një zonë e sigurt për të gjithë nga komuniteti LGBTIQ+, miqtë dhe familjet e tyre që u mblodhën për të protestuar dhe festuar në të njëjtën kohë. Ai gjithashtu ishte një mundësi e shkëlqyer për shumë vizitorë për të ndarë historitë, përvojat e tyre personale dhe për të ofruar mbështetje dhe inkurajim për njëri-tjetrin.

Mes tyre ishte një nënë e një fëmije transgjinor, e cila iu drejtua pjesëmarrësve në fillim të marshimit. Ajo theksoi rëndësinë e pranimit të fëmijëve LGBTIQ+ nga familja, bashkëmoshatarët dhe shoqëria në përgjithësi, si dhe vuri në pah vlerën e ngjarjeve si Parada e Krenarisë. Ajo u bëri thirrje të gjithë prindërve të adoleshentëve dhe të rinjve LGBTIQ+ që të bëhen avokatë të fëmijëve të tyre.

Koço Andonovski, anëtar i Rrjetit Kombëtar kundër Homofobisë dhe Transfobisë dhe i komitetit organizativ të paradës, shpjegoi për agjencinë e lajmeve Meta se pse emri i edicionit të Krenarisë së Shkupit 2024 është ‘të Pabindur në mënyrë spektakolare’.

“Të pabindur sepse duam të riafirmojmë kundërshtimin tonë ndaj patriarkatit që na ka sunduar me shekuj. Spektakolare si shenjë dalluese e vetë komunitetit dhe si festë e pesëvjetorit të Krenarisë”, përfundoi Andonovski.