Тэкст выступу можа адрознівацца ад гэтага варыянту.

Прамова Камісара па пытаннях юстыцыі Дзідзье Рэйндэрса, вымаўленая ад імя Высокага прадстаўніка Жазэпа Барэля

Дзякуй, Старшыня, паважаныя дэпутаты Еўрапейскага парламента. 

Тэма сённяшняга абмеркавання – яшчэ адзін прыклад недапушчальных парушэнняў фундаментальных правоў рэжымам Лукашэнкі.

Віктар Бабарыка быў затрыманы незадоўга да прэзідэнцкіх выбараў 2020 года, у якіх ён збіраўся ўдзельнічаць. У чэрвені 2021 года ён быў асуджаны на 14 гадоў пазбаўлення волі па адзінай прычыне — за спробу рэалізаваць сваё палітычнае права балатавацца ў якасці кандыдата. У дадатак зараз ёсць доказы таго, што ён сур'ёзна пацярпеў ад неналежнага абыходжання ў турме. Мы робім усё магчымае, каб атрымаць інфармацыю, але беларускія ўлады не адказваюць нам.

На жаль, яго прыклад з'яўляецца ўсяго толькі адным з шматлікіх. Умовы ўтрымання ў Беларусі жахлівыя, асабліва для палітвязняў, шырока распаўсюджана ўжыванне катаванняў.

Некалькі палітычных зняволеных нядаўна былі шпіталізаваны пасля таго, як, паводле паведамленняў, зазналі гвалт у турме. 21 мая 2021 года Вітольд Ашурак памёр у турме. Мы зноў заклікаем да расследавання абставін і прычын яго смерці. Літаральна некалькі дзён таму, 7 мая, у турме памёр яшчэ адзін палітвязень, блогер Мікалай Клімовіч. Рэжым зробіць усё, каб заглушыць крытычныя галасы і заклікі да дэмакратыі.

Цяпер, амаль праз тры гады пасля сфальсіфікаваных выбараў жніўня 2020 года, у Беларусі больш за 1500 палітвязняў, і іх колькасць працягвае расці. 6 сакавіка 2023 года два іншыя ключавыя дзеячы апазіцыі, Святлана Ціханоўская, якой гэты парламент прысудзіў прэмію Сахарава за свабоду думкі, і Павел Латушка, былі завочна прыгавораны да 15 і 18 гадоў пазбаўлення волі, адпаведна. Іх пераследавалі толькі за тое, што яны адстойвалі дэмакратычныя правы і справядлівасць, патрабавалі правядзення свабодных і сумленных выбараў.

3 мая Раман Пратасевіч – журналіст, затрыманы пасля таго, як самалёт Ryanair, на якім ён знаходзіўся, быў вымушаны прызямліцца ў Мінску, – і яшчэ двое журналістаў былі прыгавораны да працяглых тэрмінаў зняволення. Гэта было дэманстрацыяй поўнай непавагі ў Сусветны дзень свабоды друку.

У нядаўняй справаздачы ААН зроблена выснова аб тым, што па ўсёй краіне здзяйсняюцца грубыя парушэнні правоў чалавека, і некаторыя з іх могуць быць прыроўнены да злачынстваў супраць чалавечнасці. Еўрапейскі саюз будзе і надалей самым рашучым чынам асуджаць гэтыя жорсткія рэпрэсіі і адстойваць правы чалавека.

ЕС цвёрда адрэагаваў на незаконныя дзеянні рэжыму Лукашэнкі, увёўшы жорсткія санкцыі супраць Беларусі ў адказ на парушэнні правоў чалавека і на яго падтрымку агрэсіўнай вайны Расіі супраць Украіны. І дазвольце мне ўнесці яснасць: пагаршэнне сітуацыі прывядзе да далейшых рэакцый з боку ЕС.

У той жа час Еўрапейскі саюз працягвае падтрымліваць народ Беларусі і прадугледзеў прадастаўленне грамадзянскай супольнасці Беларусі прамой фінансавай падтрымкі аб'ёмам больш за 100 мільёнаў еўра.

Еўрапейскі саюз заклікае да неадкладнага і безумоўнага вызвалення ўсіх палітычных зняволеных і спынення рэпрэсій.

Еўрапейскі саюз працягне свае намаганні па аднаўленні справядлівасці для ахвяр і прыцягненні вінаватых да адказнасці.

Мы і надалей будзем падтрымліваць народ Беларусі.

Дзякуй.

Спасылка на відэа (пачатак з 20:07): https://audiovisual.ec.europa.eu/en/video/I-240742