Od wizji do działania – Globalna strategia UE: po trzech latach, patrząc w przyszłość

14.06.2019

Wysoka przedstawiciel/wiceprzewodnicząca Federica Mogherini przedstawiła trzecie sprawozdanie z postępów w realizacji unijnej strategii „Globalna strategia UE: po trzech latach, patrząc w przyszłość”, które będzie przedmiotem dyskusji ministrów spraw zagranicznych i obrony UE na posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych w dniu 17 czerwca 2019 r. w Luksemburgu. W sprawozdaniu omówiono postępy osiągnięte w ciągu ostatnich trzech lat, od czasu przedstawienia globalnej strategii w czerwcu 2016 r., w pięciu obszarach priorytetowych: bezpieczeństwo Unii, odporność państw i społeczeństw na wschód i na południe od UE, zintegrowane podejście do konfliktów i kryzysów, łady regionalne oparte na współpracy oraz globalne rządzenie dostosowane do potrzeb XXI wieku. Przedstawiono w nim również możliwe kierunki dalszych działań w nadchodzących latach.

Przedmowa wysokiej przedstawiciel Federiki Mogherini do sprawozdania w sprawie realizacji globalnej strategii UE: "Globalna strategia nigdy nie była zamierzona jako przedsięwzięcie czysto teoretyczne. Zawsze miała być kompasem dla naszych działań i tak właśnie było od czasu jej prezentacji. Trzy lata temu opisaliśmy świat jako „złożony i skonfliktowany”. Widzieliśmy potrzebę uczynienia Europy silniejszą i bezpieczniejszą, czuliśmy się odpowiedzialni wobec obywateli europejskich i naszych partnerów i zdawaliśmy sobie sprawę, że wykorzystujemy zaledwie ułamek naszego wspólnego potencjału.

Dzisiejszy świat nie jest w lepszym stanie niż trzy lata temu. Europa jest jednak coraz częściej postrzegana jako światowy punkt odniesienia. Wynika to między innymi z faktu, że dostrzegliśmy niewykorzystany dotąd potencjał naszej Unii – przede wszystkim w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony. W sprawozdaniu przedstawiono przebytą przez te lata drogę. Pokazano w nim, że udało nam się spełnić wiele obietnic zawartych w globalnej strategii oraz że w niektórych przypadkach osiągnęliśmy nawet więcej niż planowaliśmy. Unia Europejska Bezpieczeństwa i Obrony postawiła swoje pierwsze kroki. Państwa członkowskie inwestują obecnie we wspólne projekty przemysłowe i badawcze w celu rozwinięcia pełnego spektrum zdolności obronnych potrzebnych dla naszego wspólnego bezpieczeństwa. Nasze misje międzynarodowe mają lepsze struktury dowodzenia i zobowiązaliśmy się do większych inwestycji w działania cywilne. W większym niż kiedykolwiek stopniu współpracujemy z naszymi partnerami, począwszy od sił pokojowych ONZ przez NATO i afrykańskie operacje pokojowe po ASEAN. Nasi partnerzy wiedzą, że miękka siła nie jest jedyną mocną stroną Europy.

Nie jest to jednak jedyny powód, dla którego w coraz większym stopniu jesteśmy światowym punktem odniesienia. W czasach gdy ONZ i sama koncepcja opartego na zasadach globalnego zarządzania są pod coraz większą presją, my ze zdwojoną siłą zainwestowaliśmy w multilateralizm. Zrobiliśmy to przez zwiększenie naszych zobowiązań finansowych wobec systemu Narodów Zjednoczonych, na przykład przez uratowanie Agencji ONZ ds. uchodźców palestyńskich od kryzysu finansowego, wspieranie programu reform Sekretarza Generalnego ONZ oraz działanie na rzecz zachowania porozumienia jądrowego z Iranem. Ale to nie wszystko. Zawsze próbujemy budować odpowiednie ramy wielostronne w celu rozwiązania każdego ze światowych kryzysów, ponieważ jest to jedyny sposób znalezienia trwałych rozwiązań problemów współczesnego świata. Zawsze wykorzystujemy naszą pozycję z korzyścią dla multilateralizmu, starając się przekonać różnych regionalnych i globalnych aktorów do udziału w negocjacjach. Ta właśnie idea legła u podstaw brukselskich konferencji w sprawie Syrii, międzynarodowej grupy kontaktowej ds. Wenezueli, kwartetu libijskiego oraz regionalnych spotkań, które zorganizowaliśmy w sprawie Afganistanu. Czujemy się w obowiązku zrobić to, co do nas należy, we współpracy z zainteresowanymi stronami.

Postępujemy tak w naszym regionie, poczynając od Bałkanów, gdzie nasze zaangażowanie wywarło ogromny pozytywny wpływ na niespotykaną dotąd skalę. Dotyczy to jednak również reszty świata. Unia Europejska stała się niezbędnym partnerem w dążeniu do pokoju i bezpieczeństwa na całym świecie.

Globalna strategia nakreśliła wizję miejsca Europy w świecie, ale także zasadniczo propaguje większą spójność w działaniach zewnętrznych Unii. Opowiedzieliśmy się za koniecznością bardziej skoordynowanego działania nie tylko jako sposobu na dążenie do coraz bardziej zintegrowanej Unii, lecz przede wszystkim aby zwiększyć skuteczność i wyrazistość naszych działań. Zrobiliśmy przez te lata postępy w zakresie synchronizacji naszych strategii rozwoju i bezpieczeństwa. Trudno dziś zaprzeczyć powiązaniom między wydarzeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi, co odzwierciedlają zmiany w naszej polityce. Opracowaliśmy bardziej inteligentne instrumenty finansowe, takie jak fundusze powiernicze, a państwa członkowskie UE współpracują w ramach Rady Bezpieczeństwa ONZ w sposób, który wydawał się niemożliwy zaledwie trzy lata temu.

Globalna strategia jest naszym wspólnym kompasem w tych trudnych czasach. Powstała w wyniku dwóch lat wspólnej refleksji w instytucjach UE i państwach członkowskich, ale także w konsultacji ze społeczeństwem obywatelskim i środowiskiem akademickim. W wyniku tego procesu wyłonił się nowy konsensus co do tego, czego Unia potrzebuje, czego jej brakuje i kierunku, jaki należy obrać.

Postęp był możliwy tylko dzięki silnej zbiorowej woli politycznej.Jednak wszystko, co udało nam się osiągnąć, może okazać się krótkotrwałe, jeżeli taka wola polityczna w przyszłości zaniknie. Należy skonsolidować osiągnięte wyniki i rozważyć nowo powstałe możliwości. W sprawozdaniu zwrócono uwagę na osiągnięcia i niedociągnięcia oraz zaproponowano warianty ewentualnych przyszłych działań.

Globalna strategia to głos oddany na silniejszą Europę. Wybór ten będzie trzeba potwierdzać każdego dnia, na każdym kroku."

- Federica Mogherini  Kliknij, aby powiększyć i przeczytać sprawozdanie:

 


Zobacz też