Zımparalanmayı ve boyanmayı bekleyen arabalar, atlar, balinalar ve helikopterler var.

Karaköprü Belediyesi Necmettin Cevheri Kültür ve Gösteri Merkezi'nde oyuncak yapımı ve Anadolu halı dokumacılığı üzerine yıl boyu süren kurslar düzenleniyor. Bu kurslar, AB tarafından finanse edilen ve uzun adı ‘Sürdürülebilir Sosyo-Ekonomik Uyum için Girişimcilik Kapasitelerinin İyileştirilmesi’ olan ENHANCER Projesi tarafından destekleniyor. 

EUROPEAN UNION, 2025

Tezgâhın üzerinde duran yarı bitmiş oyuncaklar, oyun zamanı için hazırlanıyor.

Mahmud Abdi, merkezin ekolojik ahşap oyuncak kursunda kesme, şekillendirme, zımparalama ve birleştirme gibi becerileri öğrendi. Ahşap kesme makineleri arasında neden bu kursa katıldığını Türkçe konuşarak şöyle anlatıyor:

“Ben Rakka’lıyım, Suriye’denim. 2014’ten beri buradayım. Bu işi sevdiğim için öğrenmek istedim. Şimdi burada ürettiğim oyuncakları satıyorum.”

Mahmud Abdi hem marangozluk hem de ahşap oyuncak yapımı alanında eğitim almış ve artık kendi işini kurabilecek seviyeye gelmiş.

Kursiyer Gülay Dağtaş da kursta pek çok güzel şey öğrendiğini, oyuncak yapıp satmaktan mutlu olduğunu söylüyor. “Yaptığımız oyuncakları satıyoruz. Aynı zamanda çocuklarıma da oyuncak yapıyorum.” derken, çocuklarını sevindirdiği söylediğinde yüzündeki gülümseme daha da artıyor.

Eğitmen Neslihan Karatay Çiftçi ise şunları söylüyor: “Kursiyerler meslek sahibi olup ürettiklerini satarak ailelerinin geçimini sağlamak istiyorlar.”

EUROPEAN UNION, 2025

ENHANCER Projesi’nin halı dokumacılığında Anadolu motifleri ön planda tutuluyor.

Bir parça sihir

ENHANCER Projesi’nin halı dokumacılığı, Anadolu motiflerine odaklanıyor. Kök boyalarla renklendirilen desenler, geleneksel motiflerin günümüze uyarlanmasıyla yeniden hayat buluyor.

Çözgü ve atkı ipliklerinin iç içe geçtiği bu iş sabır ve yetenekli parmaklar gerektiriyor. Kursiyerler ipliğin gerginliğini sabit tutmaya odaklanıyor. (Dokuma terimlerinden olan çözgü, dikey; atkı ise yatay iplik yönünü ifade eder.)

Dokumacıların renkleri ve şekilleri canlandırarak çalışırken yaptıkları çalışmaları izlemek büyüleyici; Türkiye'nin halılarla olan uzun geleneğine ve birlikteliğine tanıklık ediyorsunuz.

Kursiyer Filiz Çelik bir yıl boyunca kursa devam etmiş. “Hiç mesleğim yoktu. Dokumayı sevdiğim için buradayım. Halı dokuma hakkında her şeyi sıfırdan öğrendik.” diyor.

Anadolu’da halıcılığın Selçuklu döneminde, 11. yüzyılda başladığı söylenir. Bu halılar genellikle geometrik desenler ve parlak renklerle tanınır. Günümüze ulaşan en eski halılar 1243 yılına dayanıyor.

Anadolu'daki Türk halıları, İpek Yolu'nun açılmasıyla popüler hale geldi. Bölgenin ticaret ve kültürel değişimin merkezi olması nedeniyle Anadolu halıları çok aranan ürünlerdi.

Bugün, kültür merkezindeki tezgahlarda dokunan halılar, becerilerin ve mirasın canlı tutulmasına yardımcı oluyor ve her zaman yaptıkları gibi, insanlara para kazanma ve iş bulma şansı yaratıyor.

Ancak belki de en değerli katkı, insanların yeni beceriler öğrenerek üretmenin ve yaratmanın hazzını tatmaları. Bu ürünler çocuklara oyun, kaliteli halıya ihtiyacı olanlara keyif sunuyor. İşte ENHANCER Projesi’nin kattığı büyü bu.

EUROPEAN UNION, 2025

Renkleri ve şekilleri hayata geçiren dokumacıları iş başında izlemek büyüleyici.

Yeni beceriler ve girişimcilik yolculuğu

ENHANCER Projesi hem mülteciler hem de Türk vatandaşları için istihdam yaratmaya odaklanıyor. Necmettin Cevheri Kültür ve Gösteri Merkezi’nde sunulan halı dokuma ve ahşap oyuncak kursları oldukça ilgi görüyor. Kurslara katılan 71’i Suriyeli olmak üzere 225 kişi yeni beceriler kazandı ve iş fırsatlarına bir adım daha yaklaştı.

Pınar Yapanoğlu, Uluslararası Göç Politikaları Geliştirme Merkezi (ICMPD) Batı Balkanlar ve Türkiye Ofisi Portföy Yöneticisi olarak şöyle diyor:

“ENHANCER Projesi, 2020 Ocak ayında AB desteğiyle başladı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Kalkınma Ajansları iş birliğiyle 11 ilde bu projeyi yürütüyoruz.

Hibe programımız oldukça özgün. Sadece finansman sağlamıyor, aynı zamanda ihtiyaç analizinden danışmanlığa kadar çok boyutlu destek sunuyoruz. Somut sonuçlara ulaşmaktan memnuniyet duyuyoruz.”

Kurslar 2020’den bu yana Şanlıurfa ve Gaziantep’te yürütülüyor. ENHANCER Projesi İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Gaziantep, Adana, Mersin, Konya, Şanlıurfa, Kayseri ve Hatay’da uygulanıyor.