Nhân quyền và Dân chủ: phấn đấu vì nhân phẩm và bình đẳng trên toàn thế giới

26.03.2020

Human Rights & Democracy

Hôm nay, Ủy ban châu Âu và Đại diện cấp cao đã đặt ra các ưu tiên và định hướng trước mắt về Nhân quyền và Dân chủ, thông qua Thông báo chung và Kế hoạch Hành động của EU về Nhân quyền và Dân chủ giai đoạn 2020-2024. Bên cạnh đó, họ đưa ra một đề xuất chung cho Hội đồng để hành động thông qua bỏ phiếu theo hình thức đa số tuyệt đối về các vấn đề thuộc Kế hoạch Hành động, phản ánh tầm quan trọng chiến lược của Kế hoạch hành động này. Kế hoạch này này nhằm mục đích thúc đẩy việc ra quyết sách nhanh hơn và hiệu quả hơn về nhân quyền và dân chủ.

Sự biến động địa chính trị, sự quá độ sang thời đại kỹ thuật số, sự suy thoái môi trường và biến đổi khí hậu đặt ra những thách thức quan trọng, nhưng các vấn đề này cũng là cơ hội để thúc đẩy chuyển đổi tích cực hướng tới các xã hội dân chủ và bao trùm hơn. Bản đề xuất hôm nay đã vạch ra các bước để EU và các quốc gia thành viên nắm bắt thực tế mới và cùng nhau hành động một cách phù hợp với các giá trị nền tảng của EU.

Đại diện Cấp cao/Phó Chủ tịch Josep Borrell cho biết: "Các tình huống khủng hoảng, như khi chúng ta đang sống chung với đại dịch virus corona, đặt ra những thách thức đặc biệt đối với việc thực thi và bảo vệ nhân quyền một cách hiệu quả, đồng thời thử nghiệm sự vận hành của các nền dân chủ của chúng ta. Đây là cơ hội để châu Âu vươn lên vì những giá trị và lợi ích của mình. Chúng ta cần sự can đảm và tham vọng để cùng nhau giải quyết các thử thách. Hôm nay, chúng tôi đã đề xuất một kế hoạch đầy tham vọng để bảo vệ nhân quyền và dân chủ trên toàn thế giới bằng cách sử dụng tất cả các nguồn lực của chúng tôi nhanh hơn và hiệu quả hơn”.

Dựa trên những thành tựu của các Kế hoạch Hành động trước đây, Kế hoạch Hành động mới xác định các ưu tiên và hành động chính trong 5 năm tới và cam kết đảm bảo rằng EU đóng vai trò lớn hơn trong việc thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền và dân chủ trong mọi hoạt động đối ngoại của mình. Kế hoạch Hành động có 5 nhóm hành động:

• Bảo vệ và trao quyền cho các cá nhân;

• Xây dựng xã hội kiên cường, bao trùm và dân chủ;

• Thúc đẩy một hệ thống toàn cầu vì Nhân quyền và Dân chủ;

• Khai thác các cơ hội và giải quyết các thách thức đặt ra khi ứng dụng các công nghệ mới;

• Đạt được các kết quả thông qua hợp tác cùng nhau.

Năm nhóm hành động này sẽ là cơ sở cho các biện pháp hoạt động được thực hiện ở cấp quốc gia, khu vực và đa phương, có tính đến hoàn cảnh và đặc thù địa phương. Để làm được điều này, EU sẽ sử dụng một loạt các chính sách và công cụ sẵn có để thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền, dân chủ và pháp quyền.

Hành động nhanh hơn

Thông báo và Kế hoạch hành động mới về Nhân quyền và Dân chủ được đi kèm với một đề xuất chung lên Hội đồng phản ánh tầm quan trọng chiến lược của Kế hoạch Hành động và nhằm mục tiêu thúc đẩy quá trình ra quyết sách nhanh hơn và hiệu quả hơn. Nếu nhất trí, Hội đồng châu Âu sẽ thông qua - trên nguyên tắc đồng thuận - Kế hoạch Hành động vì Nhân quyền và Dân chủ như một chính sách mang lợi ích chiến lược của EU. Điều này có nghĩa là, trong tương lai, Hội đồng có thể hành động với nguyên tắc đa số tuyệt đối trong các vấn đề thuộc Kế hoạch Hành động mới. Đây sẽ là một bước tiến hướng tới một EU mang tính chiến lược và quyết đoán hơn.

Các bước tiếp theo

Thông báo chung, Kế hoạch Hành động của EU về Nhân quyền và Dân chủ (2020-2024) và Đề xuất chung đi kèm sẽ được chuyển đến Hội đồng và Nghị viện châu Âu. Hội đồng sẽ thực hiện các bước tiếp theo trong việc thông qua Kế hoạch Hành động của EU, bao gồm đề xuất với Hội đồng châu Âu thông qua Kế hoạch này như một chính sách mang lợi ích chiến lược của EU.

Thông tin nền

Trong khi đã có những bước tiến lớn, thì việc đẩy lùi tính phổ quát và không thể chia tách của nhân quyền và việc làm tổn hại tới nền dân chủ cần phải được giải quyết. Ngoài ra, các công nghệ mới đi tiên phong đã đem lại cả những cơ hội và mối đe dọa. Ví dụ, các công nghệ kỹ thuật số có thể thúc đẩy nhân quyền và dân chủ hóa, nhưng việc lạm dụng các công nghệ mới có nguy cơ dẫn tới tăng cường sự kiểm soát, giám sát và đàn áp. Những thách thức môi trường toàn cầu cũng ảnh hưởng đến bảo vệ nhân quyền.

EU đã và đang kiên định trong vai trò người bảo vệ mạnh mẽ cho quyền con người và dân chủ. Năm 2012, EU đã thông qua Khung Chiến lược về Nhân quyền và Dân chủ nhằm đưa ra các nguyên tắc, mục tiêu và ưu tiên, tất cả được thiết kế nhằm cải thiện tính hiệu quả và nhất quán của chính sách EU trong các lĩnh vực này. Để thực hiện khuôn khổ này, EU đã thông qua hai Kế hoạch Hành động, vào năm 2012 và 2015.

Kể từ khi áp dụng khuôn khổ chiến lược của EU về nhân quyền và dân chủ năm 2012, hai kế hoạch hành động đầu tiên của EU về nhân quyền và dân chủ (2012-2014 và 2015-2019), việc bổ nhiệm Đại diện Đặc biệt đầu tiên của EU về Nhân quyền (EUSR) vào năm 2012 và kết luận của Hội đồng năm 2019 về dân chủ, EU đã trở nên có phối hợp, tích cực, có vai trò và hiệu quả hơn trong việc can dự tại và cùng với các nước thứ ba cũng như tham gia một cách nổi bật hơn ở cấp độ đa phương.

Để biết thêm thông tin

Phần hỏi đáp