Uz podršku Evropske unije kroz projekat „EU4EfficientPFM/Treasury Software“ te u sklopu procesa reforme javne uprave, za četiri ministarstva finansija u Bosni i Hercegovini osiguran je softver koji omogućava prelazak sa tradicionalnog budžetiranja prema budžetiranju stavki na temelju programa. 

Kao prva institucija koja je počela koristiti novi softver, Federalno ministarstvo finansija, zajedno s predstavnicima Evropske unije u BiH i implementacionim partnerom Finit/CORE, dana 25. aprila 2025. godine obilježilo je početak dvanaestomjesečnog perioda tokom kojeg će budžetski korisnici ovog ministarstva dobiti obuku na radnom mjestu za korištenje softvera, a svi tehnički problemi će biti rješavani od strane dobavljača softvera.

„Pomažemo institucijama u Bosni i Hercegovini da pređu na model budžetiranja prema kojem se sredstva dodjeljuju na osnovu jasno definisanih ciljeva i očekivanih rezultata, umjesto tradicionalnog modela linijskog budžetiranja. Ovaj pristup se naziva programsko budžetiranje, a naš cilj je pomoći javnim institucijama da razmišljaju o tome šta žele postići, a ne samo šta žele finansirati. Evropska unija s ponosom podržava ministarstva finansija Bosne i Hercegovine, Federacije Bosne i Hercegovine, Republike Srpske i Direkciju za finansije Brčko distrikta, uvođenjem softvera koji pruža potrebne tehničke alate za ovu promjenu“, naglasila je Aurelie Valtat, šefica Odjela za evropske integracije, politička pitanja, štampu i informacije Delegacije Evropske unije u Bosni i Hercegovini.

Evropska unija kontinuirano podržava reformu javne uprave u Bosni i Hercegovini, a posebno reforme upravljanja javnim finansijama kao njenog sastavnog dijela, još od ranih 2000-ih. U periodu od 2020. do 2023. godine, uz podršku EU, obučeno je više od 1.800 budžetskih korisnika širom zemlje, te pružena tehnička podrška u izradi zakonskog okvira i priručnika. Ove aktivnosti su uspostavile temelje za razvoj novog softvera za budžetiranje, izrađenog u saradnji s ministarstvima finansija i lokalnim implementacionim partnerima, firmama Finit Consulting d.o.o. i CORE d.o.o.

Premda je softver prvobitno bio namijenjen podršci programskom budžetiranju, njegova funkcionalnost je već sa proširena integracijom dva dodatna modula i to Informacionog sistema za upravljanje javnim investicijama (PIMIS) i baze podataka donatora. Trenutno se ispituju mogućnosti njegove primjene i u rodno zasnovanom budžetiranju.

Primjena novog softvera predstavlja važan iskorak ka uspostavljanju modernog, odgovornog i transparentnog sistema javnih finansija, u cijelosti usklađenog s evropskim standardima i vrijednostima. U svjetlu narednih koraka, softver ima potencijal za dalji razvoj i širenje, kako horizontalno, kroz različite sektore, tako i vertikalno, ka nižim nivoima vlasti. Premda trenutno nema dodatnih EU sredstava namijenjenih za dalji razvoj, mogućnosti se mogu otvoriti kroz druge izvore finansiranja. Jedna od takvih prilika je Plan rasta EU za Zapadni Balkan, kao snažan instrument ukupne vrijednosti 6 milijardi eura.

Međutim, Bosna i Hercegovina je i dalje jedina zemlja u regionu koja još uvijek nije dostavila Reformsku agendu u okviru ovog plana. Ukoliko domaće vlasti usaglase agendu s dovoljnim stepenom ambicije, zemlja bi mogla ispuniti uslove za do 1,08 milijardi eura sredstava, pod uslovom ostvarivanja napretka u ključnim oblastima reformi, pri čemu je upravljanje javnim finansijama važan horizontalni prioritet.